مدیریت و کنترل احساسات

مشاوره و شرکت در جلسات روانشناسی، کمک بسیار بزرگی به مدیریت و کنترل احساسات می‌کند. اگر شما نمی‌توانید احساسات منفی خود، مانند خشم و عصبانیت را به درستی کنترل کنید، بهتر است که حتما از مشاور و روانشناس متخصص کمک بگیرید تا روش‌ های کنترل احساسات را بیاموزید.

طی کردن مراحل کنترل احساسات

برای کنترل احساسات، از زمانی که حسی را تجربه می‌کنید تا زمانی که با توجه به احساس خود عمل می‌کنید، ذهن شما باید چند مرحله مشخص را بگذراند تا بتوانید پاسخ مناسبی برای احساسات خود داشته باشید. بسیاری از افراد بدون آن که مراحل کنترل احساس را طی کنند، دست به عمل می‌زنند و اقدامات هیجانی انجام می‌دهند که بعدها موجب پشیمانی آن‌ها می‌شود. برای کنترل احساس، شما باید چهار مرحله اساسی را طی کنید:

آگاهی از احساسات و موقعیتبرای آن که احساسات خود را کنترل کنید، لازم است که از موقعیتی که در آن قرار دارید و احساسی که در آن لحظه دارید، آگاهی داشته باشید. سعی کنید در ابتدا به دنبال این باشید که در این لحظه دقیقا چه حسی دارید؛‌ سپس برای احساس خود نام بگذارید و میان آن‌ها تمایز قائل شوید؛ یعنی بتوانید متوجه تفاوت احساس غم یا خشم در لحظه باشید.

ریشه‌یابی علت احساسبعد از این که توانستید احساسات خود را شناسایی کنید، نوبت به آن می‌رسد که دلیل اینکه در این لحظه چنین احساسی را دارید، پیدا کنید. در این مورد با خود صادق باشید. به عنوان مثال، اگر از صحبت کسی ناراحت می‌شوید، در ابتدا باید بین اینکه از شنیدن چنین حرفی خشمگین هستید یا ناراحت، تمایز قائل شوید. سپس برای درک احساس خود، با خود صادق باشید و بپذیرید که حرف شخص مقابل، شما را ناراحت کرده است و سعی در سرکوب کردن احساسات خود نداشته باشید.

پیدا کردن راه حلبعد از آن که ریشه احساسات خود را پیدا کردید، نوبت به آن است که به دنبال راه حلی مناسب برای بروز احساسات خود باشید. در این بین ممکن است که شیوه فکر کردن خود را تغییر دهید و از دید یک فرد بیرونی به ماجرا نگاه کنید. تمام راه حل‌هایی در لحظه به ذهنتان می‌رسد را به‌خوبی بررسی کنید؛ اما عجولانه اقدام نکنید.

عمل کردن و بروز احساساتدر مرحله آخر، نوبت به آن است که از بین راه حل‌های موجود، یکی را عملی کنید. توجه داشته باشید که در این مرحله باید راه حلی را انتخاب کنید که ریسک کمتری داشته باشید و بعدها نسبت به آن پشیمان نشوید؛ پس اگر زیادی هیجانی هستید یا تحت تاثیر احساسات قرار می‌گیرید، بهتر است که قبل از عمل کردن، کمی مکث کنید.

بسیاری از اختلافات و مشکلات بین زوجین، به دلیل نداشتن مهارت کنترل احساسات یکی از زوج‌هاست. در جلسات زوج درمانی، زوج درمانگر به آموزش این مهارت‌ها نیز می‌پردازد و به زوج‌ها میاموزد که چگونه احساسات خود را کنترل کنند و به موقع بروز دهند. زوج درمانی یک روش درمانی و تکنیک مشاوره است که به شما کمک می‌کند تا تعارضات و مشکلات بین خود و همسرتان را به درستی حل کنید.

روش‌ های کنترل احساساتعلاوه بر مراحل بالا، تمرینات و روش های کنترل احساسات نیز می‌تواند در طولانی مدت به مدیریت احساسات شما کمک کند. در ادامه برخی از این روش‌ها را معرفی می‌کنیم:

پذیرفتن احساساتیکی از روش‌هایی که به مدیریت و کنترل احساسات ما کمک می‌کند، پذیرفتن احساسات است. بسیاری از افراد سعی در انکار احساسات خود دارند و هیچگاه به طور واقعی، با احساسات خود مواجه نمی‌شوند. این موضوع باعث می‌شود که شناسایی احساسات و اقدام موثر در جهت آن، عملا غیرممکن باشد.

به عنوان مثال، فردی را تصور کنید که به دلیل فشار کاری زیاد، دچار استرس و اضطراب شده است؛ اما این احساس را نادیده می‌گیرد و سعی در فراموشی آن دارد؛ زیرا باور دارد که اضطراب و ترس نشانه ضعف است و فرد باانگیزه و قوی، دچار این احساسات نمی‌شود. اما باید بدانید که انکار و نادیده‌ گرفتن احساسات، باعث قدرتمند شدن بیشتر آن‌ها می‌شود و در نهایت این احساسات خود را به شیوه نادرستی بروز خواهند داد.

سرزنش نکردن خودیکی دیگر از مواردی که در مواجهه با احساسات مثبت و منفی باید در نظر داشته باشید، این است که نسبت به احساسات خود بی‌طرف باشید و برای آن که در لحظه‌ای به خصوص، احساسی را تجربه می‌کنید، خود را سرزنش نکنید.

در لحظه اول مواجهه با احساسات خود، نباید به دنبال درست یا غلط بودن آن احساس باشید. به عنوان مثال، شرایطی را تصور کنید که در مجلس ختم یکی از عزیزانتان حضور دارید و یک آن تصور می‌کنید که شما احساس ناراحتی و غم ندارید. در این لحظه نباید شروع به سرزنش کردن خود کنید که چرا چنین احساسی را تجربه نمی‌کنید؛ زیرا در بسیاری از موارد، واکنش‌های دفاعی ما باعث می‌شود که احساساتمان کمی متفاوت بروز پیدا کنند.

مراجعه به روانشناس و شرکت در جلسات روانشناسی، به کنترل و مدیریت احساسات شما کمک می‌کند. امروزه بسیاری از افراد برای غلبه بر احساسات خود و بروز صحیح آن‌ها، هفته‌ای یک روز با روانشناس خود ملاقات می‌کنند.

همدلی کردنیکی از مواردی که به کنترل احساسات کمک می‌کند، همدلی کردن است. قطعا برای شما هم پیش آمده است که در مدرسه یا محل کار، لحظات احساسی را تجربه کنید. در این بین، برخی از افراد با شما همدلی می‌کنند سعی می‌کنند که موقعیت شما را درک کنند. چنین افرادی به کنترل و مدیریت احساسات شما کمک می‌کنند و فضایی را در اختیار شما قرار می‌دهند که به‌راحتی و بدون ترس از قضاوت، احساسات خود را بروز دهید.

سعی کنید در مواجهه با احساسات مثبت و منفی دیگران نیز همدلی داشته باشید و محیطی را در خانه، محل کار یا جمع دوستانه خود به وجود آورید که افراد توانایی ابراز احساسات خود را داشته باشند. چنین جمع‌هایی به همه شما کمک خواهد کرد تا درک دقیق‌تری از احساسات خود داشته باشید و بهتر آن‌ها را مدیریت و کنترل کنید.

زندگی در زمان حالفکر کردن به اشتباهات گذشته یا اتفاقات آینده باعث می‌شود که شما دچار استرس و اضطراب شوید. این موضوع روی کنترل احساسات شما تاثیرگذار است و مدیریت چنین احساساتی را بسیار سخت خواهد کرد. برای کنترل و مدیریت احساسات مثل اضطراب، ترس، خشم و … بهتر است که تنها روی زمان حال متمرکز باشید و به اتفاقات گذشته یا اتفاقاتی که ممکن است در آینده رخ دهند، فکر نکنید.

کنترل خشم یکی از مهارت‌های اساسی است که همه ما باید در زندگی بلد باشیم. کنترل خشم جزو مهارت‌های مدیریت احساسات است. اگر فرد عصبی‌ای هستید و کنترل خشم برای شما دشوار است، بهتر است هرچه سریع‌تر و قبل از آن که اتفاق تلخی رخ دهد، این مهارت را بیاموزید. شرکت در جلسات مشاوره یا گروه درمانی می‌تواند به شما در کنترل خشم و یادگیری این مهارت کمک کند.

منبع:  کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران روانشناسی دنیارو رنگارنگ می‌کنه...